Nowa kolekcja niepublikowanych nagrań Franka Zappy „Funky Nothingness”

Niedługo po rozwiązaniu The Mothers of Invention, Frank Zappa debiutował jako solista z „Hot Rats” (1969). Łączący jazz i rock album stał się jednym z najlepiej sprzedających się wydawnictw artysty dzięki takim perełkom jak „Peaches En Regalia” czy „Willie the Pimp”.

W przeciągu następnego roku Zappa zabrał się za kilka projektów. Wyprodukował debiut Captain Beefheart „Trout Mask Replica”, prowadził belgijski Festival Actuel – gdzie spotkał się z brytyjskim perkusistą Aynsleyem Dunbarem – a także zebrał grupę, z którą w styczniu i lutym 1970 roku miał spotkać się w niedawno otwartym studiu Record Plant w LA.

Zappa ponownie zasiadł na fotelu producenta. Towarzyszyli mu Ian Underwood (klawisze, saksofon, gitara), skrzypek i wokalista Don „Sugarcane” Harris oraz basista Wrecking Crew, Max Bennett. Pięcioosobowy zespół uzupełnił Aynsley Dunbar, który właśnie przeniósł się do Los Angeles i zamieszkał z Zappą.

Grupa nagrała wiele oryginalnych kompozycji, inspirujących coverów i rozszerzonych improwizacji, które czerpały z R&B i bluesa oraz rodzącej się sceny jazz fusion. Nagrania te, w dużej mierze instrumentalne, ukazują wirtuozerię Zappy, jednocześnie oferując coś, co z łatwością mogłoby być kontynuacją „Hot Rats”.

Zappa szykował się do wydania utworów, jednak w miarę upływu czasu jego muzyka poszła w nieco innym kierunku. Wciąż nie wiadomo dokładnie, dlaczego materiał nigdy nie został wydany. Całkiem możliwe, że spotkanie z Flo & Eddie (komediowo-rockowym duetem Marka Volmana i Howarda Kaylana) zainspirowało go do stworzenia czegoś bardziej skupionego na wokalu – latem nagrał więc „Chunga’s Revenge”, który ukazał się w październiku. Pod koniec 1970 roku Zappa był już na etapie tworzenia filmu „Dwieście moteli” oraz towarzyszącej mu ścieżki dźwiękowej.

Ponad pięć dekad później, „vaultmeister” Joe Travers i Ahmet Zappa wydobyli nagrania z ogromnego skarbca Zappy. Zaczęli pracę nad utworami, które wyprodukował i zmiksował sam Frank. 11 utworów przekształciło się w „Funky Nothingness” na cześć jednego z nagrań z 1967 roku z sesji do „Uncle Meat”. Niewydany kawałek pierwotnie miał otwierać „Chunga’s Revenge”. Chociaż utwór został nagrany kilka lat wcześniej, Zappa ostatecznie połączył go z nieopublikowaną kompilacją.

Na przestrzeni lat wydano kilka nagrań z sesji tamtych lat – fani mogą już dobrze pamiętać 12-minutową wersję „Sharleena” z pośmiertnej kolekcji „Lost Episodes”. „Funky Nothingness” po raz pierwszy przedstawia piosenki jako spójną kolekcję.

– Jako album, „Funky Nothingness” jest wyjątkowy – zawiera co najmniej trzy napisane kompozycje, dwie wersje coverów i wiele instrumentalnych segmentów, z których wszystkie były niepublikowane. Nieczęsto zdarza się znaleźć taką ilość jednolitej muzyki, której tak długo nikt nie słyszał – komentuje Travers.

Wyprodukowany i skompilowany przez Ahmeta Zappę i Joe Traversa „Funky Nothingness” zostanie wydany 30 czerwca. Album ukaże się różnych formatach, w tym na trzypłytowej wersji deluxe. 28-stronicowy booklet zawiera zdjęcia z sesji nagraniowych autorstwa Johna Williamsa, a także zapiski Traversa. Klasyczne miksy Zappy urozmaicono nowoczesnymi miksami Craiga Parkera Adamsa, który zajął się również bonusowym materiałem. Całość została zmasterowana przez Johna Polito z Audio Mechanics.

Rozszerzona edycja „Funky Nothingness” będzie dostępna też w wersji cyfrowej, zarówno w standardowej, jak i wysokiej rozdzielczości audio (96 kHz/24-bit).

Album ukaże się także na podwójnym 180-gramowym czarnym winylu oraz (w limitowanym nakładzie) na przezroczystym fioletowym winylu. Limitowany winyl z kolekcjonerską kostką do gitary dostępny jest wyłącznie w sklepach Zappa.com, uDiscover Music i Sound of Vinyl.

Niepublikowany wcześniej utwór „Work With Me Annie/Annie Had a Baby” łączy w sobie dwa hity z 1954 roku autorstwa Hanka Ballarda & The Midnighters. Napisany przez Ballarda „Work With Me Annie” został połączony z „Annie Had A Baby” Henry’ego Glovera i Sydneya Nathana. Możemy w nim usłyszeć Dona „Sugarcane” Harrisa, który zyskał sławę w latach 50. za sprawą duetu R&B Don & Dewey. Zappa, wielki fan duetu, nie mógł przepuścić takiej okazji.

Harris występuje także w roli wokalisty w utworze „Love Will Make Your Mind Go Wild”, który zawiera klasyczną balladę soulową z wyjątkową solówką na skrzypcach. Zappa przejął główny wokal w 12,5-minutowej wersji utworu Lightnin’ Slim „I’m a Rollin’ Stone”. To właśnie to nagranie stało się początkiem kultowego już „Stink-Foot”, który zamknął album „Apostrophe (')”.

Talent Underwooda można usłyszeć w soulowo-jazzowym instrumentalu „Khaki Sack” – utworze, który The Mothers of Invention od czasu do czasu grali na swoich koncertach. To pierwsze znane nagranie studyjne, podobnie jak w przypadku „Twinkle Tits”. Warto też wspomnieć o „Tommy/Vincent Duo II”, który dokładnie ukazuje magię między Zappą i Dunbarem na samym początku ich współpracy. Nieedytowana wersja piosenki ma prawie 22 minut.

Każda z trzech płyt zawiera nagrania „Chunga’s Revenge”, który posłużył jako tytułowy utwór wydawnictwa z października 1970. Wersja „Basement Version”, znajdująca się na głównym albumie, została nagrana w piwnicy Zappy przy użyciu 4-kanałowego zestawu kwadrofonicznego. Następnie Zappa stworzył miks stereo.

„Funky Nothingness” to niespotykana skarbnica. Możemy tu usłyszeć fascynujące wersje „Sharleena”, „Transylvania Boogie” i „The Clap” – w przypadku tego ostatniego, to pierwsze pełne nagranie, które w okrojonej formie wydano na „Chunga’s Revenge”. Kolejną perełką jest bez wątpienia eksperymentalny „Halos & Arrows”.

Jak podsumowuje Joe Travers: – W archiwalnych skarbcach normalne jest znajdowanie różnych aranżacji utworów, które słyszano już na koncertach na żywo i w warunkach studyjnych. Tak naprawdę nowe kompozycje są nieliczne – zwłaszcza te pochodzące ze złotych lat Zappy, czyli lat 60. i 70. „Funky Nothingness” sprawdza się na wszystkich frontach. Ukazuje jego miłość do rytmu i bluesa, rozpoczynając dokładnie tam, gdzie skończył się „Hot Rats”.

Side A

1. Funky Nothingness

2. Tommy/Vincent Duo I

3. Love Will Make Your Mind Go Wild

4. I'm A Rollin' Stone

Side B

1. Chunga's Revenge (Basement Version)

2. Basement Jam

Side C

1. Work With Me Annie / Annie Had A Baby

2. Tommy/Vincent Duo II

3. Sharleena (1970 Record Plant Mix)

Side D

1. Khaki Sack

2. Twinkle Tits

1. Funky Nothingness

2. Tommy/Vincent Duo I

3. Love Will Make Your Mind Go Wild

4. I'm A Rollin' Stone

5. Chunga's Revenge (Basement Version)

6. Basement Jam

7. Work With Me Annie/Annie Had A Baby

8. Tommy/Vincent Duo II

9. Sharleena (1970 Record Plant Mix)

10. Khaki Sack

11. Twinkle Tits

1. Chunga’s Revenge (Take 5)

2. Love Will Make Your Mind Go Wild (Take 4)

3. Transylvania Boogie (Unedited Master)

4. Sharleena (Unedited Master)

5. Work With Me Annie/Annie Had A Baby (Alternate Edit)

6. Twinkle Tits (Take 1, False Start)

7. Twinkle Tits (Take 2)

1. The Clap (Unedited Master-Part I)

2. The Clap (Unedited Master-Part II)

3. Tommy/Vincent Duo (Unedited Master)

4. Chunga’s Revenge (Take 8)

5. Halos and Arrows

6. Moldred

7. Fast Funky Nothingness